EBU DAVUD
Kütüb-i
Sitte denilen meşhur altı hadîs-i şerîf kitâbından biri olan Sünen-i Ebû
Dâvûd’un sâhibi. İsmi, Süleymân bin Eş’as bin İshâk bin Beşir’dir. Ebû Dâvûd künyesiyle
meşhur olup, Sicistânî nisbesiyle bilinir. 817 (H.202)’de Sicistan’da doğdu.
889 (H.275)’de Basra’da vefât etti.
Küçük
yaşta ilim tahsiline başlayan Ebû Dâvûd Sicistânî; Horasan, Şam, Irak, Hicaz,
Mısır gibi ilim merkezlerine giderek zamânının tanınmış âlimlerinden ilim
tahsil etti ve hadîs-i şerîf dinledi. Tefsir ve Hanbelî fıkhını da tahsil edip,
yüksek ilmî dereceye ulaştı. Hadîs-i şerîf öğrenmek için uzun yolculuklar
yaptı. Müslim bin İbrâhim, Süleymân bin Harb, Ebû Ma’mer el-Mak’ad, Yahyâ bin
Maîn, Ahmed bin Hanbel gibi büyük âlimlerden rivâyetlerde bulundu. Hadis
ilminde sika (güvenilir) bir âlim olan ve ilmî derece bakımından İmâm-ı Buhârî
ve İmâm-ı Müslim’den sonra gelen Ebû Dâvûd Sicistânî’den, Bağdat’ta bulunduğu
sırada, oğlu Abdullah, Ebû Abdurrahmân en-Nesâî, Ahmed bin Muhammed bin Hârun
ve başka âlimler rivâyette bulundular. Beş yüz bin hadîs-i şerîf yazan Ebû
Dâvûd Sicistânî, bunlardan seçtiği 4800 hadîs-i şerîfi ihtivâ eden meşhûr Sünen
kitabını telif etti. Bilhassa fıkhî konularla ilgili hadîs-i şerîfleri
topladığı ve bu hususta pek kıymetli bir kaynak olan bu kitabını İmâm-ı Ahmed
bin Hanbel’e arz edip, onun takdirine kavuştu.
Mu’cem
kitaplarında ve hadîs-i şerîf fihristlerinde D (dal) harfiyle ifâde edilen
Sünen-i Ebû Dâvûd’a daha sonraki zamanlarda birçok şerhler yazılmıştır. Bu
şerhlerden; Azîmâbâdî’nin yazdığı Avn-ül Ma’bûd, Hattâbî tarafından yazılan
Meâlim-üs-Sünen, İmâm-ı Süyûtî tarafından yazılan Mirkâd-üs-Süûd ilâ Sünen-i
Ebî Dâvûd adlı eserler zikredilebilir. Son zamanlarda yazılan
El-Menhel-ül-Azb-ül-Mevrûd adlı şerh yarım kalmış, daha sonra üzerine tekmile
yazılarak basılmıştır.
Ebû Dâvûd
hazretleri, beş yüz bin hadîs-i şerîf içinden seçtiği 4800 hadîs-i şerîften şu
dördünün insanlar için çok önemli olduğunu bildirmiştir:
(Ameller
niyetlere göredir.)
(İnsanların
kendisine faydası olmayan şeyleri terk etmesi müslümanlığın güzelliğindendir.)
(Bir
mümin kendisi için istediği ve sevdiği bir şeyi, (din) kardeşi için de
istemedikçe îmânı kâmil olmaz.)
(Helâl
meydanda, haram da meydandadır. Bunların arasında şüpheli şeyler vardır. Harama
düşmemek için bu şüphelilerden sakınmak lâzımdır.)
Ebû Dâvûd
hazretleri, ilmiyle amel eden güzel ahlâk sâhibi bir kimseydi. Büyük bir Hadîs
âlimi olduğu için, Resûlullah efendimizin ahlâkı ile ahlâklanmaya çok
çalışırdı.
Eserleri:
Ebû Dâvûd
hazretlerinin Sünen-i Ebû Dâvûd adlı eserinden başka, Kitâb-ı Merâsil ile
Delâil-ün-Nübüvve adlı eserleri de vardır.
Hakikat kitap evi.